Merhaba sevgili okurlar. Bugün sizlere İstanbul’un tarihi ve kültürel zenginliklerinden biri olan Gül Camii’ni tanıtmak istiyorum. Gül Camii, Haliç kıyısında Ayakapı semtinde bulunan ve Bizans döneminden kalma bir yapı. Aslında bir kilise olan bu yapı, 1499 yılında camiye çevrilmiş. Peki bu caminin tarihçesi nedir? Neden Gül Camii adını almış? Bu soruların cevabını aramak için sizleri benimle birlikte bu camiyi gezmeye davet ediyorum.
Gül Camii’nin Bizans dönemindeki adı ve yapım tarihi hakkında kesin bir bilgi bulunmuyor. Genellikle buranın Deksikrates’teki Aya Theodosia Kilisesi olduğu yolunda yerleşmiş bir görüş var. Aya Theodosia, 9. yüzyılda ikonoklazma akımına karşı çıktığı için öldürülen ve azize ilan edilen bir kadın. Kilisenin içinde onun kutsal emanetleri bulunurdu ve pek çok insan buraya şifa bulmak için gelirdi. Bazı kaynaklar ise bu kilisenin Aya Euphemia adına yapıldığını, ancak Latin işgalinden sonra adının Theodosia’ya dönüştürüldüğünü kaydeder. Aya Euphemia ise Kadıköy’ün koruyucu azizesi.
Gül Camii’nin mimari özellikleri ise şöyle: Kilisenin planı Yunan haçı biçiminde. Kubbe, duvarlara bitişmeyen dört ayak üstünde durur. Binanın doğu tarafında, ortadaki daha geniş olmak üzere üç apsis var. Apsislerdeki nişler ve tuğla bezemeler 13. ve 14. yüzyıllarda yapılan tamirler sırasında yeniden yapıldığını gösterir. Orta apsisle sağ yan nef arasındaki payede içinde bir mezar olan bir hücre bulunur. Bu mezarın kime ait olduğu bilinmiyor.
Gül Camii’nin adının nereden geldiği konusunda ise çeşitli rivayetler mevcut. Bir söylentiye göre 1453’te İstanbul’un fethi sırasında kilise güllerle donatılmış; o gün şehre giren Türkler binayı camiye çevirdiklerinde bundan dolayı adına Gül Camii demişler. Başka bir rivayete göre ise caminin içinde Gülbaba denilen bir yatırın bulunduğuna inanıldığından binaya bu adın verildiği söylenir.
Bence Gül Camii, İstanbul’un görülmesi gereken en ilginç tarihi mekanlarından biri. Hem Bizans hem de Osmanlı kültürünün izlerini taşıyan bu cami, mimari ve sanatsal açıdan da ilgi çekici. Gül Camii’ni de görebileceğiniz yürüyüş turları için bu makaledeki görsele tıklayabilirsiniz. Görüşmek üzere.
Nasıl ulaşılır?
Cami, Fatih ilçesinde, Haliç kıyısında bulunuyor. Şehir merkezinden gelirseniz, Eminönü’nden Haliç Köprüsü’ne doğru yürüyebilir veya otobüsle gidebilirsiniz. Köprüyü geçtikten sonra Haliç kıyısında Eyüp Sultan istikametine doğru yürüyün. Unkapanı’nı geçtikten sonra solda içeride kalacağını unutmayın. Yaklaşık 10 dakika yürüyüşle Gül Camii’ne ulaşacaksınız.